نویسنده این یادداشت سارا رجبی مشهدی، پژوهشگر مرکز مطالعات توسعه و رقابت است.
از دیرباز، هدف مراجع تنظیمگر رقابت در جهان، تضمین وجود بازارهای منصفانه بوده است. به دلیل ماهیت منحصر - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - به فرد بازارهای دیجیتال، بسیاری از بزرگترین شرکتهای فناوری جهان، برتری خود را در جهات ناعادلانهای مانند سرکوب رقابت و رفتارهای غیرمنصفانه برتری خود را بر مشتریان تحمیل میکنند. این نوع از رفتارها به صورت سنتی در قوانین رقابتی، سوءاستفاده از موقعیت مسلط نام گرفتهاست.
پلتفرمهای قدرتمندی چون گوگل، اپل، فیسبوک و - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - آمازون که به نحوی خدمات واسطهگری - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - آنلاین را میان کاربران تجاری خود و کاربران نهایی ارائه میدهند و سهم بازاری عمده بازار خود را در اختیار دارند؛ پلتفرمهای دروازهبان نامیده میشوند.
این پلتفرمها چون سهم بسیار زیادی از بازار دیجیتال مربوطه به آنها تعلق دارد، برای تازه واردان امروز این عرصه و رقبای بالقوه مانع - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - تراشی میکنند - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - و به نوعی سیاستهای آنان تعیین کننده حضور دیگر خرده فروشان و ارائه دهندگان خدمات است. - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - از یک سو، چون دسترسی به دادههای عمده بازار برای ورود و سایر زیرساختها را در اختیار دارند، میتوانند - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - شرایط ناعادلانهای را بر بازیگران جدید تحمیل کنند.
در این صورت، بسیاری از کسب و کارهای کوچک که توانایی اجرای - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - شروط پلتفرمهای دروازهبان را ندارند، به سرعت از بازار حذف میشوند و باقی بازیگران نمیتوانند با این غولهای تکنولوژی به رقابت بپردازند.
دریافت کمیسیونهای سنگین و تحمیل شروط و بندهای قراردادی غیرمنصفانه و گاهی تبعیض آمیز، روز به روز - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - موقعیت انحصاری این پلتفرمها را تقویت میکند. آثار سوء این انحصار برای کاربران از بین رفتن حق انتخاب و تابعیت بی چون و چرا از شرایط گوناگون به دلیل نبود جایگزین در بازارهای آنلاین است.
در حقیقت، پلتفرمهای دروازهبان، از طریق خودترجیحی (مانند نشان دادن و بالا آوردن محصولات متعلق به - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - خودشان) قیمتگذاری تهاجمی، اجبار به خرید کالاهای وابسته و انعقاد قراردادهای - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - استثماری، بازارهای دیجیتال را به صورت همه جانبه کنترل میکنند. این رفتارها، در عمل موجب تخریب فضای رقابتی شده و نابودی کسبوکارهای کوچک و کارآفرین، افزایش هزینهها برای دیگر شرکتها، کاهش کیفیت خدمات و نوآوری را به دنبال دارد. از این رو، - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - در عصر پلتفرمها، مراجع تنظیمگر رقابت در تلاشند راهکارهایی را برای مقابله با رفتارهای ضدرقابتی غولهای فناوری شناسایی کنند. بخشی از این راهکارها، مربوط به اصلاح مقررات حوزه حقوق رقابت است.
تا کنون، آمریکا، آلمان، استرالیا، چین و اتحادیه اروپا گامهایی را در این خصوص برداشتهاند و در وهله اول، سعی کردهاند پلتفرمهای دروازهبان را ملزم به انجام تعهدات پیشینی سنگینی کنند. - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس -
بدین ترتیب که پلتفرمهای دروازهبان مکلف شوند، قبل از ارتکاب برخی از رفتارهای خاص که ممکن است آثار ضدرقابتی - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - به دنبال داشته باشد و همچنین پیش - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - از انعقاد برخی معاملات که ارزش آنها از سقفی معین بالاتر است، مراجع تنظیمگر رقابت - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - را به منظور تحقیق و تفحص و حسب مورد اعلام جواز یا عدم جواز آنها با خبر کنند.
همچنین، اختیارات کارگروههای تحقیقاتی مراجع تنظیمگر رقابت خود را افزایش دادهاند تا بتوانند هرگونه رفتار مظنون به وصف ضدرقابتی را پیش از آنکه آثارش بازارهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد شناسایی و بررسی کنند.
در دسامبر 2021، پارلمان اتحادیه اروپا قانون بازارهای دیجیتال را تصویب کرد که الزامات جدیدی را برای پلتفرمهایی که به عنوان دروازهبان، پل ارتباطی میان کاربران تجاری - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - و کاربران نهایی هستند اعمال میکند. قانون بازارهای دیجیتال اختیارات اجرایی کمیسیون را در بخش دیجیتال گسترش میدهد و به آن اجازه میدهد تا کنترل بیشتری بر سیاستهای تجاری دروازهبانان تعیین شده اعمال کند.
تعهدات در نظر گرفتهشده برای پلتفرمهای دروازهبان، گستره زیادی را پوشش میدهد. یکی از انواع - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - تعهدات، در خصوص استفاده از کلاندادههایی است که غولهای فناوری توانستهاند با توجه به تعداد زیاد کاربران و محصولات جمعآوری کنند.
این - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - قانون راهکارهایی را در خصوص نحوه به اشتراکگذاری دادهها برای - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - تسهیل ورود و دوام سایر بازیگران وضع کردهاست. مطابق این قانون، پلتفرمها نباید دادههای شخصی را که از طریق پلتفرم خود به دست آوردهاند با دادههایی که از طریق کاربران تجاری خود و اشخاص ثالث به دست آوردهاند - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - ترکیب کنند. (محدودیت در ترکیب دادههای شخصی کاربران.)
همچنین، آنها موظف هستند دادههای جمعآوری شده توسط پلتفرمهایشان را بدون هیچ شرط و هزینهای در اختیار کاربران تجاریشان قرار دهند. علاوه بر - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - این، دروازهبانان نباید - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - همکاری خودشان با سایر ارائهدهندگان خدمات موتورهای جست و جو را منوط به انجام شروط - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - تبعیض آمیز کنند.
در خصوص خود ترجیحی، غولهای فناوری از اعمال هر گونه تحمیل مثبت در حق محصولات خود نسبت به سایر محصولات، منع شدهاند. در - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - حوزه اختیارات، اولین قدم، اعطای صلاحیت به کمیسیون اروپایی برای تعیین مصادیق پلتفرمهای دروازهبان است تا عملکرد این پلتفرمها با حساسیت بیشتری مورد بررسی قرار بگیرد.
مطابق این قانون، کمیسیون حق مداخله در خدمات ارائه شده توسط پلتفرمهای دروازهبان را داراست به نحوی که میتواند مانع ارائه یک خدمت پلتفرمی مانند اشتراک ویدئو یا واسطهگری آنلاین شود. همچنین، در صورت نقض قوانین رقابتی و یا عدم همکاری با کمیسیون، جریمههای سنگین و بازدارندهای برای پلتفرمهای دروازهبان اعمال میشود که شامل جریمههای مالی، رفتاری و حتی ساختاری است.
بر خلاف اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا تا کنون قانون مجزایی را در خصوص تنظیمگری رقابت در بازارهای دیجیتال تدوین نکردهاست. اما با توجه به صلاحیتهای گسترده قانونی کمیسیون تجارت فدرال (FTC) و وزارت دادگستری (DoJ)، - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - این دو - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - مرجع توانستهاند به خوبی، مطابق با - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - ویژگیهای ذاتی بازارهای دیجیتال، وظایف - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - خود را در خصوص رقابت - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - در - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - حوزه دیجیتال ایفا کنند.
پس از به اوج رسیدن رفتارهای ضد رقابتی پلتفرمهای دروازهبان در سال 2019، کمیسیون تجارت فدرال کارگروه ویژه تکنولوژی را برای بخشهای تکنولوژی - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - محور اقتصاد آمریکا، از جمله بازارهایی که پلتفرمهای آنلاین در آن رقابت میکنند، افزایش داد. در واقع این کارگروه، یک گروه عملیاتی تخصصی محسوب میشود که از کارگروه ادغام تشکیل شده در سال 2002 الگو گرفته است.
این کارگروه، - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - جلسات متعددی را - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - در خصوص رقابت و حمایت از حقوق مصرف کننده، با هدف افزایش آگاهی از بازارهای دیجیتال و مسائل رقابتی بالقوه تشکیل داده است. اعضای کارگروه، وکلایی با تخصص منحصربهفرد در بازارها و اکوسیستمهای پیچیده محصولات و خدمات، از جمله بازارهای تبلیغات آنلاین، شبکههای اجتماعی، سیستمهای عامل، اپلیکیشنهای تلفن همراه و کسبوکارهای پلتفرمی هستند.
بخشی از کارکرد - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - کارگروه ویژه تکنولوژی، پرداختن به نگرانیهای ضد رقابتی در خصوص پلتفرمهای دروازهبان است که میتوان آن را در سه مورد خلاصه کرد:
در سال های اخیر، پروندههای زیادی علیه شرکتهای بزرگ فناوری توسط مراجع تنظیمگر رقابت در سراسر جهان مطرح شده - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - است.
جدول زیر، - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - نمونه ای از پروندههای ضد رقابتی را نمایش میدهد.
نام شرکت | نام نهاد تنظیم گر | اتهام | تاریخ شروع پرونده | وضعیت |
گوگل | کمیسیون اروپایی | سوء استفاده از موتور جست و جو خود برای ترجیح دادن محصولات | نوامبر 2010 | جریمه 2.7 میلیارد - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - دلاری در 2017 و شکایت گوگل از حکم صادر - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - شده |
آمازون | کمیسیون اروپایی | سوء استفاده از قدرت انحصاری جهت رقابت ناعادلانه با فروشندگان شخص ثالث | جولای 2019 | بررسی ها - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - ادامه دارد |
اپل | کمیسیون اروپایی | انحصار پرداخت های موبایلی و توزیع اپلیکیشن | جون 2020 | بررسی ها ادامه دارد |
اپل | دادگاه ایالتی آمریکا- ارائه دادخواست توسط شرکت Epic | انحصار خریدهای درون برنامه ای | آگوست 2020 | الزام اپل به تغییر سیاست های اپ استور و رد اتهامات انحصاری- شکایت اپل و اپیک به حکم صادر شده |
گوگل | کمیسیون رقابت هند | انحصار پرداخت های - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - موبایلی | نوامبر 2020 | بررسی ها ادامه دارد |
آمازون | اداره فدرال کارتل آلمان | انحصار تجارت الکترونیک | می 2021 | بررسی ها ادامه دارد |
در ادامه به دو پرونده ضد رقابتی علیه فیسبوک در خصوص تملکهای کشنده اشاره خواهیم کرد.
فیسبوک یکی از محبوبترینهای شبکه اجتماعی آنلاین با بیش از 500 میلیون - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - کاربر در جهان است. فیسبوک به عنوان یکی از سردمداران شبکههای اجتماعی آنلاین، بیش از 60% سهم بازار شبکههای اجتماعی را دارا است و از - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - سال 2011 با سوء استفاده از موقعیتش، قوانین رقابتی و مقررات مربوط به حریم خصوصی کاربرانش را نقض کردهاست.
فیسبوک در 2019 بیش از 70 میلیارد دلار درآمد و بیش از 18.5 میلیارد دلار سود کسب کردهاست. کمیسیون فدرال تجارت آمریکا، در راستای اجرای بخش پنجم قانون خود، از هر گونه رفتار ضد رقابتی و روشهای - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - غیرمنصفانه برای کسب یا حفظ قدرت انحصاری جلوگیری میکند.
بر همین مبنا بود - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - که این کمیسیون در ۲۰۲۰ با دادخواست ضد انحصاری خود، فیسبوک را به علت خنثیسازی هر گونه تهدید رقابتی جدی یا به عبارت دیگر سوء استفاده از قدرت انحصاریاش، متهم کرد. محور اصلی این دادخواست بر پایه تملک رقبایی چون واتساپ و اینستاگرام و تحمیل شرایط ضد رقابتی نسبت به سایر شرکتهایی که فیسبوک - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - قدرت یا تمایل تملک آنها - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - را دارد، استوار است.
در 2011 فیسبوک، اینستاگرام را به ارزش یک میلیارد دلار تملک کردهبود. افشای ایمیل مارک زاکربرگ، مدیر عامل این شرکت، در ۲۰۰۸ به یکی از مدیران مبنی بر این که تملک شرکتهای رقیب بهتر از رقابت کردن با آنهاست مورد توجه بسیاری از فعالان حوزه تنظیمگری رقابت قرار گرفت و در جلسات کنگره آمریکا نیز مطرح شد.
با توجه - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - به تعداد زیاد کاربران و سلطه جهانی فیسبوک، این پلتفرم به بهترین ابزار جمعآوری دادههای شخصی کاربران تبدیل شدهاست. فیسبوک با سوءاستفاده از - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - این موقعیت، - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - به - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - شرطی حاضر به همکاری با سایر شرکتهاست که تبادلی با شبکههای اجتماعی رقیب این شرکت نداشته باشند.
کمیسیون تجارت فدرال پس از بررسی مفصل شواهد موجود در بازار به این نتیجه رسید که مجموعه رفتارهای ضد رقابتی فیسبوک، انتخابهای محدودتری را برای کاربران شبکههای اجتماعی باقی میگذارد و فعالین عرصه تبلیغات را - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - از مزایای رقابتی بودن بازار محروم میکند.
با توجه به نقض قوانین رقابتی توسط فیسبوک، کمیسیون تجارت فدرال از دادگاه خواست که هرگونه ضمانت اجرایی که آسیبهای وارده به رقابت را ترمیم میکند، اعمال کند. این ضمانت اجرا میتواند شامل جدایی واتساپ و اینستاگرام از فیسبوک، منع شدن از تحمیل شرایط ضدرقابتی به سایر شرکتها، الزام به حمایت از شرکتهای مستقل رو به رشد از طریق در اختیار قراردادن اطلاعات و ارائه - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - خدمات و همچنین الزام به اعلام پیشینی هر گونه ادغام و تملک حاصل شده در آینده باشد.
در اواسط سال 2021، قاضی دادگاه - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - فدرال دادخواست کمیسیون را به دلیل عدم - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - ارائه مدارک کافی برای اثبات انحصار غیر قانونی فیسبوک، رد کرد و به کمیسیون برای ارائه مدارک قانع کننده زمان بیش تری داد تا ثابت کند که فیسبوک چگونه 60% از سهم بازار شبکههای اجتماعی را داراست.
در ژانویه سال 2022، قاضی در نهایت اعلام کرد که کمیسیون فدرال تجارت، حقایق کافی برای اثبات اینکه فیسبوک در بازار - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - خدمات شبکههای اجتماعی، - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - قدرت انحصاری خود را اعمال - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - میکند، ارائه کردهاست و با رد دادخواست فیسبوک در جهت رفع اتهام از خودش، به کمیسیون اجازه ادامه بررسیها را داد.
در نوامبر 2021 مرجع رقابت انگلستان دریافت که تملک کامل شرکت گیفی توسط فیسبوک منجر به کاهش قابل - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - توجه رقابت در رسانههای اجتماعی و تبلیغات نمایشی شده است - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - و به کاربران رسانههای اجتماعی در بریتانیا آسیب خواهد زد.
این مرجع تنظیمگر رقابت اعلام کرد که تنها راهحل موثر، واگذاری کامل گیفی به خریدار تایید شده توسط خود این مرجع - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - خواهد بود. گیفی یک پایگاه داده و موتور جستجوی آنلاین است که به کاربران امکان میدهد فایلهای دیجیتالی که ویدیوی کوتاه و بدون صدا را نمایش میدهند را به اشتراک بگذارند.
فیسبوک گیفی را در می 2020 به قیمت حدود - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - 400 میلیون دلار خریداری کرد. قبل از تملک، گیفی تنها در ایالات متحده آمریکا و از طریق فروش تبلیغات درآمدزایی میکرد. نکته قابل توجه - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - در این مورد، صلاحیت گسترده یک مرجع تنظیم رقابت است.
با وجود این که گیفی هیچ درآمدی در بریتانیا به دست نمیآورد و الزام قانونی جهت اخذ تایید از مرجع رقابت انگلستان توسط فیسبوک وجود نداشت اما قدرت قانونی این مرجع به آن اجازه میدهد توافقات و ادغامهای بالقوه مشکلساز را که داوطلبانه به آن اطلاع داده نشدهاند، بررسی کند.
مرجع تنظیمگر رقابت دریافت که فیسبوک و - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - گیفی در عرصه برنامهها و وبسایتهایی که به کاربران بریتانیا امکان جستجو و اشتراکگذاری فایلهای گیف را میدهد همپوشانی دارند، حتی اگر محصولات گیفی به صورت عمودی در زنجیره خدمات فیسبوک ادغام شوند.
احتمال تضعیف رقابت توسط خریدارهایی چون فیسبوک که قدرت قابل توجهی در بازار دارند، حتی زمانی که هدف، تملک یک رقیب بالقوهی نسبتاً کوچک - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - و ناموفق است نیز بسیار محتمل است. مرجع رقابت - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - انگلستان پس از بررسی بازار، دریافت که تلاشهای گیفی برای نوآوری و کسب درآمد از خدماتش قبل از خریدهشدن توسط فیسبوک، احتمال نوآوری و عرضه محصولات جدید در آینده را افزایش میداده است. علیرغم این که از لحاظ درآمدی تا آن زمان موفق نبودهاست.
در نهایت مرجع مذکور - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - نتیجه گرفت که با این تملک، عملا گیفی نمیتواند در آینده سهمی از بازار را داشتهباشد. نکته قابل توجه این است که الزام به واگذاری گیفی تنها صلاحیت مرجع رقابت در این خصوص نبودهاست. مرجع رقابت، همچینن فیسبوک را ملزم کرد که برخی از داراییهای گیفی را بازگرداند و تضمین حاصل کند که گیفی مدیریت، پرسنل فنی و - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - خلاق لازم را دارد تا بتواند به طور مؤثر در طول واگذاری و پس از آن در بازار رقابت - تعمیرات پکیج ایساتیس در شهر آباده استان فارس - کند.
آسیب شناسی داخلی
آنچه که از مطالعه مراجع تنظیمگر رقابت و رویه قانونی تنظیمگری به ذهن متبادر میشود، اهمیت قانونگذاری خاص در حوزه پلتفرمهای دیجیتال و اعطای اختیارات کامل به مراجع رقابتی است. در کشور ما، شورای رقابت به دلایلی استقلال کافی برای اجرای تصمیماتش را ندارد. همچنین نبود تخصص و دانش فنی کافی و ضعف قوانین رقابت در ایران از جمله در حوزه اختیارات شواری رقابت، کارایی شورای رقابت را به عنوان مرجعی که وظیفه تقویت رقابت و حمایت از حقوق مصرف کنندگان را دارد کاهش دادهاست. همچنین، توجهی به تنظیمگری پلتفرمهای دیجیتال نشده است.
خلا قانونگذاری موجب شده که نتوان با پلتفرمهای دروازهبان داخلی (که برخی شواهد و حتی دعاوی رسمی مطرح شده حاکی از رواج سواستفاده از موقعیت مسلط آنان است) برخورد لازم انجام شود. باید توجه داشت که ادامه این روند، توسعه و گسترش اقتصاد دیجیتال در ایران را مختل خواهد کرد.