سریال چرنوبیل که به تازگی از شبکه اچ بی او پخش می شود و طرفداران زیادی پیدا کرده، بار دیگر این فاجعه زیست محیطی و انسانی را بر سر زبان ها انداخته است. یک سمت این ماجرا، بزرگ ترین فاجعه اتمی تاریخ بشر قرار دارد که در سال 1986 میلادی به وقوع پیوست و بخش بزرگی از کره خاکی را تحت تأثیر قرار داد، اما سمت دیگر ماجرا، پنهانکاری و دروغگویی مقامات شوروی سابق بود که ابعاد تازه ای به - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - این واقعه بخشید.
اینجا نمی خواهیم صحت و سقم داستان سریال چرنوبیل را بررسی کنیم، اگرچه بسیاری معتقدند روایت شبکه اچ بی او تطابق غیر قابل انکاری با واقعیت دارد. دولت شوروی سابق در تمام مراحل حادثه یعنی جلوگیری از - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - وقوع انفجار، کنترل اوضاع پس از انفجار و حفظ جان شهروندان در مقابل پیامدهای این فاجعه اتمی به بدترین شکل ممکن عمل کرد. در این مطلب می خواهیم ببینیم که واقعاً در چرنوبیل چه اتفاقی افتاد، اما پیش از آن به اندکی مقدمات نیاز داریم.
داخل هسته رآکتور - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - اتمی، اتم های فلزات به شدت ناپایدار مثل اورانیوم با نوترون هایی که از اتم های دیگر گریخته اند، بمباران می شوند. با این کار، واکنش زنجیره ای رخ می دهد که می تواند تا بی نهایت ادامه پیدا کند: نوترون ها اتم های اورانیوم را می شکافند، نوترون های بیشتری آزاد می شوند، اتم های اورانیوم بیشتری شکافته می شوند و الی آخر. می دانید که شکافتن اتم انرژی فوق العاده - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - زیادی را به شکل گرما آزاد - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - می کند.
با کنترل و هدایت این گرما، می توان آب را بخار کرد و توربین ها را به چرخش درآورد. گردش توربین ها، نیروی حرکتی را به الکتریسیته تبدیل می کند. برای تنظیم شدت واکنش زنجیره ای از میله های کنترلی استفاده می شود. این میله ها، نوترون ها را جذب کرده و تعداد واکنش ها را کنترل می کنند.
26 آوریل 1986 میلادی برابر با ششم اردیبهشت 1365، کارکنان شیفت شب نیروگاه هسته ای چرنوبیل در نزدیکی شهر پریپیات اوکراین، سیستم های ایمنی اضطراری و سیستم تنظیم برق را از کار انداختند - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - تا وضعیت قطع برق را شبیه سازی کنند. البته این تست قرار بود در طول روز و با همکاری مقامات شبکه برق رسانی اوکراین انجام شود، اما به دلایلی به تأخیر افتاد و کارکنان شیفت شب آمادگی کافی را نداشتند.
هدف تست این بود - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - که ببینند اگر برق قطع شود و شرایط اضطراری به وجود - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - آید، آیا می توان از برق باقی مانده در توربین های بخار نیروگاه برای راه اندازی پمپ های آب و خنک سازی هسته رآکتور - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - استفاده کرد یا خیر. برق اضطراری توربین ها فقط تا زمانی لازم است که ژنراتورهای دیزل به کار بیفتند.
به خاطر ایمنی کارکرد رآکتور، کارکنان نیروگاه اتمی چرنوبیل باید توان خروجی کلی را - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - کاهش داده و نهایتاً به 700 مگاوات می رساندند، اما خطای انسانی باعث شد میله های کنترلی بیش از حد وارد هسته شوند. همان طور که گفتیم این میله ها وظیفه کنترل واکنش زنجیره ای را بر عهده دارند و ورود بیش از - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - اندازه آنها به هسته رآکتور، توان خروجی را به 30 مگاوات رساند. اینجا محدودیت های علم فیزیک که توضیح آنها از عهده این مطلب خارج است، وارد بازی شدند و با وجود تلاش بی وقفه کارکنان، توان خروجی نیروگاه چرنوبیل فقط به 200 مگاوات افزایش یافت. البته با همین وضعیت، آنها تصمیم گرفتند تست را ادامه دهند.
مسئول پروژه تصمیم گرفت آب بیشتری را به هسته رآکتور پمپاژ کند، در نتیجه توان رآکتور باز هم کاهش یافت. قرار بود توان کل از 700 مگاوات پایین تر نیاید، ولی به 200 مگاوات رسیده بود. حالا باید میله های کنترل را از هسته خارج کنیم تا شدت واکنش افزایش یابد، بخار بیشتری تولید شود و نهایتاً خروجی برق بیشتری داشته باشیم. توجه داشته باشید که تمامی سیستم های ایمنی اضطراری به - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - خاطر - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - تست از کار افتاده اند.
ساعت 01:23:04 تست آغاز شد. ژنراتور توربین اصلی را خاموش کردند - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - تا ببینند آیا برق باقیمانده در شبکه می تواند پمپ های آب را تا زمان روشن شدن ژنراتورهای پشتیبان برق اضطراری روشن نگه - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - دارد یا خیر. این فرایند فقط 45 ثانیه یا اندکی بیشتر طول می کشد.
با از کار افتادن توربین ها، جریان آب داخل رآکتور هم کند شده و آب کمتری برای خنک سازی هسته وجود - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - دارد. به همین دلیل بخشی از آب به بخار فوق گرم تبدیل می شود و اینجاست که اوضاع به هم می - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - ریزد. در رآکتورهای نوع RBMK یعنی همان مدلی که در چرنوبیل به کار رفته بود، این حباب های بخار باعث کاهش جذب نوترون ها می شوند، یعنی تعداد نوترون های هسته به شدت افزایش می یابد و شکافت هسته ای با سرعت بیشتری رخ می دهد. واکنش بیشتر، - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - رآکتور داغ تر، بخار بیشتر، رآکتور داغ تر و ... چرخه ای که تا مرز انفجار ادامه می یابد.
البته مقامات شوروی سابق از نقص رآکتورهای RBMK اطلاع داشتند، ولی تصمیم گرفتند مهندسین و کارکنان نیروگاه را در جریان نگذارند. به - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - هر حال دستاورد اتحاد جماهیر شوروی نباید نقصی داشته باشد. البته با وجود تمام شرایط - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - فوق، سیستم کنترل خودکار رآکتور می توانست میله های کنترل جاذب نوترون را وارد هسته کرده و رآکتور را خنک کند، ولی این سیستم هم برای تست از مدار خارج شده بود، چون مهندسین متوجه خطر نبودند.
رآکتور از کنترل خارج شد. ساعت 01:23:40 دکمه اضطراری را فشار دادند تا کنترل - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - رآکتور به حالت خودکار برگردد و میله های - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - کنترل وارد هسته شوند، اما ...
میله های کنترل - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - در رآکتورهای RBMK نوک گرافیتی دارند و این قسمت گرافیتی به اندازه کافی جاذب نوترون نیست. لحظه ورود مجدد میله های کنترل به داخل هسته و جایگزین شدن گرافیت با آب، جهش ناگهانی در شدت واکنش و نیروی رآکتور ایجاد می کند.
به خاطر دمای - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - بیش - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - از حد هسته، میله های سوخت ترک خوردند و مسیر ورود میله های کنترلی به داخل هسته مسدود شد. سوخت هسته ای به بخش خنک کننده راه یافت و توان کل رآکتور به بیش از 33000 مگاوات رسید. تمام آب موجود در رآکتور به یکباره بخار شد و انفجار به وقوع پیوست.
وقتی آبی برای خنک سازی رآکتور نباشد، دما افزایش می یابد - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - و گذاخت یا ذوب شدن سوخت - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - اتفاق می افتد. دو ثانیه پس از انفجار اول، انفجار مهیب دوم رخ داد و بلوک محافظ سیمانی 1000 تنی را به آسمان پرتاب - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - کرد. هسته رآکتور به اطراف پاشید و آتش سوزی گسترده ای را روی سقف رآکتور مجاور ایجاد کرد. بله، - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - سه رآکتور عملیاتی دیگر هم در - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - مجاورت - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - این یکی فعالیت - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - می کردند.
هیچکس نمی دانست چه اتفاقی افتاده است؛ یعنی هیچکس نمی خواست باور کند که بدترین اتفاق ممکن رخ داده، بنابراین بنا را بر آتش سوزی ساده گذاشتند و فاجعه انسانی ادامه یافت.
هسته مذاب رآکتور به همراه گرافیت و بتن مذاب، با دمای بالای 1200 درجه می سوختند و چیزی نمانده بود که به مخزن آب زیر راکتور راه یابند. این اتفاق می توانست انفجار سوم را رقم بزند. دو نفر از نیروهای حاضر در محل به شکل داوطلبانه، مأموریت - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - بی بازگشت را قبول کردند و به داخل مخزن رآکتور پریدند تا دریچه های آب را باز کنند. جالب اینجاست که این دو نفر به شکل معجزه واری زنده ماندند؛ یکی در - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - 60 سالگی به خاطر مشکلات قلبی درگذشت و دیگری هنوز زنده است.
خطر انفجار سوم از بیخ گوش همه گذشت، ولی خطر بزرگ تری وجود داشت. اگر هسته مذاب مسیر خود را به درون زمین ادامه می داد و به سفره های آب زیر زمینی می رسید، بخش - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - های وسیعی از قاره اروپا - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - غیر قابل سکونت می شدند.
اینجا بود که شجاع ترین معدنچیان جهان وارد کار شدند. آنها تونلی زیر نیروگاه کندند - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - و تمام ذخایر نیتروژن مایع موجود در این کشور را به داخل تونل ها پمپاژ کردند تا زمین را منجمد کنند. بقایای - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - رادیواکتیو حاصل از انفجار هم باید دوباره داخل - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - رآکتور ریخته می شد تا بتوانند روی آن را ببندند.
البته این کار از عهده ربات ها بر نمی آمد، چون ظرف چند ثانیه به خاطر شدت تشعشعات رادیواکتیو محیط از کار می افتادند. بنابراین اجرای این عملیات هم بر عهده سربازها افتاد، سربازانی که نهایتاً 40 ثانیه در این شرایط وحشتناک دوام می آوردند.
دیگر - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - کاری از دست هیچکس - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - بر نمی - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - آمد. فقط باید نیروگاه را به طور کامل می بستند، منطقه را تخلیه می کردند، هزاران کیلومتر مربع زمین اطراف را از آلودگی های هسته ای پاک می کردند و تمامی موجودات زنده اطراف را از بین می بردند که آلودگی به مناطق دیگر منتقل نشود. تازه عواقب زیست محیطی و پیامدهای - تعمیرات یخچال کنمور در شهر تکاب استان آذربایجان غربی - انسانی به کنار ... فاجعه اتمی چرنوبیل اینگونه اتفاق افتاد.